Ergoterapi nedir?

Günümüzde pek çok platformda karşılaştığımız ve sosyal yaşamımızda kaçınılmaz olarak duyduğumuz mesleklerden biri olan ergoterapi, özellikle psikolojik rahatsızlıklar olmak üzere birçok hastalığın tedavisinde kullanılan ve yaşam kalitesini, sosyal hayata katılımı ve bireysel bağımsızlığı artırmayı amaçlayan bir tedavi türüdür.

Ergoterapi, sağlık ve refahı artırmayı amaçlayan, özellikle otizm, epilepsi, dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan, müşteri odaklı bir sağlık mesleğidir.

Temel hedef, bireyin yaşam kalitesini artırmak ve topluma katılımını sağlamaktır. Ergoterapi, zihinsel, fiziksel, duyusal, görsel, sosyal, çevresel ve duygusal alanlarda güçlük yaşayan, özel bir tedavi gerektiren, dil gelişim problemleri nedeniyle konuşmada zorluk yaşayan veya davranış problemleri nedeniyle uyum sağlamakta zorluk yaşayan bireylere uygulanır. Ergoterapi, her yaş grubundaki bireylere uygulanabilir.

Ergoterapistler, bireylerin ve toplulukların ihtiyaç duydukları, istedikleri veya başkaları tarafından beklenen faaliyetleri yapabilme yeteneklerini kazanmalarına veya geliştirmelerine yardımcı olmak için çalışırlar. Ergoterapistler bu çalışmalarında ya faaliyetleri değiştirirler ya da çevreyi değiştirerek iyileşme sürecini hızlandırmaya çalışırlar. Ergoterapi bir müşteri odaklı sağlık mesleği olduğundan, ergoterapistlerin, bireyler, gruplar veya topluluklarla işbirliği içinde çalışmak için gerekli bilgi, uzmanlık ve deneyime sahip olmaları gerekmektedir. Üniversitelerde alınan ergoterapi eğitimi, tıbbi, sosyal davranışsal, psikolojik, psikososyal ve ergoterapi bilimlerinde kapsamlı eğitim sağlayarak bu amaç için hedeflemelidir.

Ergoterapistler, fiziksel rahatsızlıkları olmayan bireylerin de toplumdan dışlanmış veya kısıtlanmış olmaları halinde çalışırlar. Bu nedenlerden biri, bir sosyal ya da kültürel azınlık grubunu desteklemek veya doğrudan katılmak olabilir.

Olumlu bir sonuç elde etmek için bireylerin ergoterapi sürecine aktif olarak katılımı gerekmektedir. Ergoterapi, müşteri odaklı bir sağlık mesleği olduğundan, tedaviden sonra bireyler üzerinde gözlenen sonuçlar değişkenlik gösterecektir. Bireylerin aktivite performanslarının artması ve aktiviteye katılım sonucu bireyin memnuniyetinin artması tedavi sonrası ölçülen sonuçlardır.

Ergoterapi sağlık mesleği olarak kurulup uygulandığı ülkelerde, bu mesleği yapan insanların, yani ergoterapistlerin, mesleğe özgü gerekli dersleri içeren üniversite eğitimi alması beklenmektedir.

Hangi üniversiteler ergoterapi eğitimi vermektedir?

Türkiye’de son zamanlarda tanınmaya başlayan ancak giderek önemi artan bir sağlık bölümü olan ergoterapi, ilk olarak Hacettepe Üniversitesi’nde öğretilmiş ve daha sonra diğer üniversitelerin bu bölümü hızla açmaya başlamasıyla birlikte yaygınlaşmıştır. Bu sayının gelecekte hızla artması beklenmektedir. Gelişmesi, Türkiye’de yaygınlaşan yeni bir meslek ve açık bir meslek olması nedeniyle, sağlık bölümünde okumak isteyen üniversite sınavına hazırlanan öğrenciler için çok iyi bir alternatif haline gelmiştir.

Ergoterapi bölümünden mezun olmak ve ergoterapist unvanını almak için gereken eğitim süresi 4 yıldır ve bu bölüm üniversitelerin Sağlık Bilimleri Fakültelerine bağlıdır.

Türkiye’de ergoterapi eğitimi şu üniversitelerde verilmektedir:

• Hacettepe Üniversitesi (Ankara)
• Bezm-i Âlem Vakıf Üniversitesi (İstanbul)
• Üsküdar Üniversitesi (İstanbul)
• İstanbul Bilgi Üniversitesi
• İstanbul Medipol Üniversitesi
• Bahçeşehir Üniversitesi (İstanbul)
• Biruni Üniversitesi (İstanbul)
• İstanbul Gelişim Üniversitesi
• Yakın Doğu Üniversitesi (KKTC-Lefkoşa)
• Girne Amerikan Üniversitesi (KKTC-Girne)

Ergoterapi bölümünde hangi dersler alınır?

Üniversitelerde alınan ergoterapi eğitimi oldukça önemlidir. Mezun olduktan sonra ergoterapistin kendisini birçok yönden iyi eğitmiş olması beklenir çünkü ergoterapistler bireylerle birebir iletişim kurarak danışana özel bir terapi uygularlar. Bu amaçla, ergoterapi öğrencilerinin üniversitede aldıkları eğitim temel bilimler, mesleki bilimler ve uygulama dersleri olmak üzere üçe ayrılır. Uygulama dersleri öğrencilerin deneyim kazanmaları açısından da önemlidir.

• Büyüme ve Gelişme
• Ergoterapi İçin Özel Anatomi
• Sağlık Politikaları
• Sağlık Sosyolojisi
• Ergoterapiye Giriş
• Temel Anatomi
• Ergoterapi Teorileri
• Hareket Analizi ve Biyomekanik
• Koruyucu Ergoterapi ve Çevre Düzenlemeleri
• Toplum Temelli Rehabilitasyon
• Duyu Bütünleme Ergoterapisi
• Ergoterapide Müzik Terapisi

mesleki hayatlarına hazırlayan derslerdir.

Ergoterapinin çalışma alanları nelerdir?

• Psikiyatrik Rehabilitasyon
• El Rehabilitasyonu
• Mesleki Rehabilitasyon
• Toplum Temelli Rehabilitasyon
• Onkolojik Rehabilitasyon
• Bilişsel Rehabilitasyon
• Engelli Bireyler
• Destekleyici Teknoloji
• Geriatrik Rehabilitasyon
• Nörolojik Rehabilitasyon
• Pediatrik Rehabilitasyon
• Mülteciler
• LGBTİ Bireyler

iş alanları olarak sayılabilir.

Ergoterapistler nerede çalışabilirler?

Ergoterapistler ergoterapinin çalışma alanlarının bulunduğu herhangi bir yerde çalışabilirler, bu nedenle oldukça geniş çalışma alanları ve çalışma grupları bulunmaktadır. İş yeri olarak hastaneler, klinikler, huzurevleri, gün ve konaklama rehabilitasyon merkezleri, halk sağlığı ve iş sağlığı merkezleri, ev bakım programları, özel okullar, yargı kurumları, sanayi ve özel şirketler olabilir. Ergoterapistlerin çoğunluğu özel kliniklerde eğitmen ve danışman olarak çalışmaktadır.

Ergoterapistler nasıl çalışır?

1- DEĞERLENDİRME:

Ergoterapi sürecinin ilk aşaması değerlendirmedir ve bir ergoterapist bu aşamayı birden fazla tekrarlayabilir. Çok önemli bir adımdır. Ergoterapi süreci bu adıma bağlıdır.

Ergoterapistler, bu aşamada bireyleri veya bireylerle birlikte çalıştıkları ortamın yeteneklerini ve çevrelerini inceleyerek, günlük hayatlarındaki karşılaştıkları sorunlara odaklanırlar.

Değerlendirme aşamasında, ergoterapistler standart prosedürleri uygular, bazı ortamlarda yapılan görüşmelerin veya gözlemlerin sonucu olarak elde edilen bilgileri inceler ve ergoterapi sürecini yürüttüğü önemli kişilerle danışır.

2- PLANLAMA:

Ergoterapistler, değerlendirme aşamasında buldukları sonuçlara dayanarak, tedavinin kısa ve uzun vadeli hedeflerini belirleyerek bir planın temelini oluştururlar. Bu planda, kişinin yaşam tarzı, sosyal hayattaki rolleri, bazı konulardaki tercihleri, bırakması zor olan alışkanlıkları, gelişim evresi ve yaşadığı çevre dikkate alınmalıdır.

3- MÜDAHALE:

Müdahale aşamasında, ergoterapistler, pozitif bir sonuç elde etmek için kişi merkezli çalışmalı ve önceki aşamalarda gözlemlenen çevreyle uyumlu müdahaleler yapmalıdırlar. Bu müdahaleler, ergoterapinin hedefine ulaşmak için yapılan müdahalelerdir. Kişinin günlük hayatında yaptığı aktivitelerde performansını artırmak ve iş, sosyal veya yaşam ortamlarına sık sık girdiği yerlerde uyumunu artırmak birincil hedeflerdir. Bu amaçla, ergoterapistler bazen bireylere yeni teknikler öğretmeye çalışır, bazen de ekipmanlardan faydalanmaya çalışır. Bu ekipmanlar genellikle kişisel bakımı kolaylaştırmaya, bireyi çevrede engelleyebilecek faktörleri ortadan kaldırmaya ve bireyin hissettiği stresi azaltmaya yardımcı olabilir.

4- İŞBİRLİĞİ:

İşbirliği, ergoterapi sürecinde çok önemlidir. Pozitif bir sonuca ulaşmak için bireyin ailesi, hayatındaki diğer önemli kişiler, diğer sağlık profesyonelleri, bakıcılar veya gönüllülerle bu işbirliği veya koordinasyon içinde olmak önemlidir. Bu, ergoterapi sürecinde bütünsel yaklaşımın gerçekleşmesini sağlar.

Tedavi sürecinde en önemli nokta hastanın kısa bir süreliğine hastalığını unutmasıdır, çünkü tedavi süreci bu noktadan açıkça başlar. Hastanın bağımsızlığı kazanması hastalığını unutmaya katkıda bulunur.

Ergoterapi yaklaşımlarının örnekleri

• Görme engelli bireyler veya görsel sorunları olanlar için özel ergoterapi eğitimi verilmeli ve çevrede bireye uygun değişiklikler yapılmalıdır.
• Kişide psikiyatrik bozukluklar varsa, bağımsızlıklarını sağlayacak aktiviteler gerçekleştirilmeli ve sosyal aktivitelere katılım sağlanmalıdır.
• Romatizmal rahatsızlıkları olanlara eklemlerini korumak için eğitim verilmeli, kişinin yaşadığı çevrede ergonomik düzenlemeler yapılmalı ve bazı hareket teknikleri öğretilip uygulanmalıdır.
• Nörolojik bozukluğu olan kişilerde bilişsel ve fiziksel fonksiyonları geliştirmek için özel teknikler uygulanmalıdır.

Ergoterapinin sağlık sorunları üzerindeki olumlu etkilerini unutmayın.